คุณประวิทย์ นิลวิเชียร คณะทำงาน โครงการรักษ์ป่า สร้างคน 84 ตำบล วิถีพอเพียง ตำบลป่าคลอก อำเภอกลาง จังหวัดภูเก็ต เป็นคนหนึ่งที่เข้าร่วมประชุมเครือข่ายรักษ์ป่า สร้างคน วิถีพอเพียง ภาคใต้ ณ ตำบลต้นยวนที่ผ่านมา ทีมงานแอบเห็นพี่เขานั่งยิ้มพูดคุยต้อนรับผู้คนมากมายที่เข้ามาสอบถามเรื่องเตาเผาถ่าน 200 ลิตร ที่เพิ่มความพิเศษ ซูเปอร์ เข้าไป
ทำไมต้อง ซูเปอร์ แล้ว ซูเปอร์ ต่างจากเตาเผาถ่าน 200 ลิตร ธรรมดาอย่างไร...?
แต่เดิมชุมชนป่าคลอกมีการเผาถ่านแบบขุดหลุมผี (แบบดั้งเดิม) โดยวางผืนในหลุมให้แน่นนำหญ้ามาคลุมอัดให้แน่นเช่นกัน แล้วใช้สังกะสีปิดทับด้านบน แล้วก็จุดไฟเผาจากด้านบน ซึ่งได้ถ่านน้อยและใช้เวลามาก
หลังจากนั้นได้ประยุกต์รูปแบบเตาเผาถ่านใหม่ให้เหมาะกับสภาพพื้นที่และใช้เวลาให้น้อยลงโดยนำเตาเผาถ่าน 200 ลิตรทั่วไป มาพัฒนาให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น และใช้ชื่อว่า เตาเผาถ่าน 200 ลิตร แบบยืน รุ่นซูเปอร์ 84
เตาเผาถ่านรุ่นซูเปอร์ 84 ตั้งตามชื่อโครงการรักษ์ป่าฯ ซึ่งพัฒนาให้เป็นระบบความร้อนตามหลักของชีวมวล โดยเพิ่มอุปกรณ์หลัก 3 ส่วนเพื่อช่วยในการเผาไหม้ ดังนี้
1. ตะแกรงเหล็ก ความสูงจากฐานเตา 8 เซนติเมตร เพื่อคั่นไม้ฟืนกับฐานเตา
2. ท่อนทรงกรวยเส้นผ่านศูนย์กลางฐาน 8 นิ้ว เส้นผ่านศูนย์กลางด้านบน 6 นิ้ว ความสูงของท่อ 30.5 เซนติเมตร ถือเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้เกิดการเผาไหม้ตามหลักชีวมวล หรือการเผาควัน
3. ครีบเกลียวขนาด 1 1/8 นิ้ว จำนวน 3 ใบ เพื่อช่วยเร่งในการเผาไหม้ให้เร็วขึ้น
หลักการทำงาน
เมื่อจุดไฟจากด้านล่างของเตา ความร้อนจะสลายโครงสร้างทางชีวเคมีที่อยู่ในเนื้อไม้จนเกิดเป็นแก๊สเชื้อเพลิง จากนั้นความร้อนจะลอยขึ้นสู่ด้านบนท่อทรงกรวย ความร้อนจะเผาแก๊สเชื้อเพลิงจนเกิดไฟลุกไหม้และพุ่งสู่ด้านบนของเตา ทำให้หญ้าที่อัดไว้ด้านบนติดไฟ และทำให้ความร้อนกระจายไปยังไม้ฟืนได้อย่างทั่วถึง อีกทั้งครีบในท่อทรงกรวยจะช่วยเร่งให้เผาถ่านได้เร็ว สามารถลดระยะเวลาให้น้อยลงทำให้ใบไม้ ใบหญ้ากลายเป็นถ่าน และยังได้น้ำส้มควันไม้เช่นเดียวกับเตาเผาถ่านทั่วไป
ขั้นตอนการเผา
1. เรียงไม้แนวตั้ง (ความยาวไม่เกิน 60 ซม. ความชื้นไม้เกินร้อยละ 30 ด้านหนาของไม้อยู่ด้านล่าง) ใส่หญ้าสดอัดบนเตาจนแน่น แล้วปิดฝาให้สนิท
2. เติมน้ำในท่อทั้ง 3 ท่อ เพื่อหล่อเย็นใช้สกัดน้ำส้มควันไม้
3. จุดเตา ใส่ฟืนหน้าเตา จนกระทั่งหมดควัน หรือเป็นควันใส แล้วปิดปากปล่องด้านบน ให้ควันออกทางท่อ ด้านข้าง
4. เมื่อหมดควันทั้ง 3 ท่อ ปิดฝาท่อ ปิดปากเตาทิ้งไว้ให้เย็น
5. เติมน้ำ เพื่อให้เย็นเร็วขึ้น
6. ปิดปากเตา ทิ้งเตาให้เย็น
7. นำถ่านออกมาใช้ตามต้องการ ส่วนถ่านจากหญ้าสามารถนำไปผสมดินเพื่อปรับสภาพดิน
ข้อควรระวัง : ควันที่พุ่งออกมาจากการเผาหญ้ามีโอกาสติดไฟ
ขอบคุณข้อมูลภายใต้ความร่วมมือของวารสารจดหมายข่าวรักษ์ป่า สร้างคน 84 ตำบล
วิถีพอเพียงและวิชาการ.คอม
http://www.pttplc.com/TH/Default.aspx 
