เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเราเข้าใจพระธรรมจริงๆ และปฏิบัติถูกต้อง

ถาม: เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเราเข้าใจพระธรรมจริงๆ และปฏิบัติถูกต้อง

ตอบ: เราจะรู้ได้ด้วยการ ประพฤติปฏิบัติ ถ้าเราปฏิบัติผิด ในที่สุดเราก็จะรู้ว่าข้อปฏิบัตินั้นไม่ได้ทำให้เข้าใจถูกในสภาพธรรมในชีวิตประจำวัน

เมื่อได้ฟังพระธรรมจากสัปบุรุษแล้วควรก็พิจารณา นี่เป็นปัจจัยข้อที่สาม เราไม่ควรเชื่อผู้ที่สอนธรรมแก่เราอย่างงมงาย แต่ควรที่จะตรวจสอบสิ่งที่ได้ยินได้ฟังกับพระไตรปิฎกและพิจารณาโดยรอบคอบ เพื่อพิสูจน์ สัจจธรรม

การพิสูจน์สัจจธรรมก็คือ การปฏิบัติธรรม นั่นเอง ฉะนั้น ปัจจัยที่สี่คือปฏิบัติตามพระธรรม นั่นคือการอบรมเจริญมัคค์มีองค์ 8 ด้วยการมีสติระลึกรู้สภาพธรรมที่ปรากฏทางทวาร 6 เราสามารถพิสูจน์ได้ว่า สภาพธรรมเหล่านี้เป็นเพียงนามธรรมและรูปธรรมที่เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัยจริง หรือไม่ เราพิสูจน์ได้ว่าสภาพธรรมเหล่านั้นไม่เที่ยงหรือเที่ยง เป็นทุกข์หรือเป็นสุข ไม่ใช่ตัวตนหรือเป็นตัวตน ด้วยการประพฤติปฏิบัติเราจึงจะมีศรัทธาในพระธรรมมั่นคงขึ้น เราจะมี ศรัทธา ยิ่งขึ้นเมื่อปัญญาประจักษ์ลักษณะของนามธรรมและรูปธรรมในชีวิตประจำวัน และเราจะยึดมั่นในตัวตนน้อยลง

โลกุตตรจิตจะเกิดไม่ได้ถ้าไม่ได้เจริญเหตุปัจจัยที่ถูกต้อง บางคนต้องการจะดับทุกข์ แต่เขาไม่อบรมปัญญาในชีวิตประจำวัน เขาหวังว่าวันหนึ่งโลกุตตรจิตจะเกิดขึ้นเอง พระ ผู้มีพระภาคตรัสว่า การรู้แจ้งอริยสัจจ์ 4 เป็นสิ่งที่ยาก การที่ตรัสเช่นนี้มิได้ทรงมุ่งหวังที่จะให้เราท้อถอย แต่เพื่อเตือนไม่ให้ประมาท

ในสังยุตตนิกาย มหาวารวรรค ปปาตวรรคที่ 5 วาลสูตร ในนครเวสาลี ท่านพระอานนท์เห็นพวกเจ้าลิจฉวีฝึกยิงธนู ท่านไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคและทูลว่า

"ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ขอประทานพระวโรกาส เมื่อเวลาเช้า ข้าพระองค์นุ่งแล้ว ถือบาตรและจีวรเข้าไปบิณฑบาตในเมืองเวสาลี ได้เห็นลิจฉวีกุมารมากด้วยกัน กำลังทำการยิงศรอยู่ในศาลาสำหรับเรียนศิลปะ ยิงลูกศรให้เข้าไปติดๆกันโดยช่องดาลอันเล็ก แต่ที่ไกลได้ไม่ผิดพลาด ครั้นแล้ว ข้าพระองค์ได้มีความคิดว่า พวกลิจฉวีกุมารเหล่านี้ที่ยิงลูกศรให้เข้าไปติดๆกันโดยช่องดาลอันเล็ก แต่ที่ไกลได้ไม่ผิดพลาด เป็นผู้ศึกษาแล้ว ศึกษาดีแล้ว"

"ดูกรอานนท์ เธอจะสำคัญความข้อนั้นเป็นไฉน อย่างไหนจะทำได้ ยากกว่ากัน หรือจะให้เกิดขึ้นได้ยากกว่ากัน คือ การยิงลูกศรให้เข้าไปติดๆกันโดยช่องดาลอันเล็ก แต่ที่ไกลได้ไม่ผิดพลาด กับการแทงปลายขนทรายด้วยปลายขนทรายที่แบ่งออกเป็น 7 ส่วนฯ"

"ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ การแทงปลายขนทรายด้วยปลายขนทรายที่แบ่งออกเป็น 7 ส่วน กระทำได้ยากกว่า และให้เกิดขึ้นได้ยากกว่า พระเจ้าข้าฯ"

"ดูกร อานนท์ ชนเหล่าใดย่อมแทงตลอดตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้สมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา ชนเหล่านั้นย่อมแทงตลอดได้ยากกว่าโดยแท้ เพราะฉะนั้น อานนท์ เธอพึงกระทำความเพียรเพื่อรู้ตามความเป็นจริงว่า นี้ทุกข์ นี้สมุทัย นี้ทุกขนิโรธ นี้ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทาฯ"

ที่มา http://board.palungjit.com