การพิมพ์งานภาษาไทย ไม่ว่าจะเป็นโปรแกรมใดก็ตาม มักจะสร้างปัญหาให้กับผู้พิมพ์ได้ประการหนึ่งก็คือ การตัดคำ เนื่อง
จากโปรแกรมไม่มีความสามารถในการจำแนก และแยกแยะคำได้อย่างสมบูรณ์ โดยเฉพาะเมื่อมีการใช้เครื่องหมายวรรคตอน
ผสมกับข้อความ
ดังนั้นเพื่อช่วยให้โปรแกรมแสดงผล และตัดคำได้อย่างสมบูรณ์ ควรทราบหลักการใช้เครื่องหมายวรรคตอน ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
٠ เครื่องหมายวรรคตอนในหนังสือโบราณของไทย
ฟองมัน ๏ ใช้เมื่อขึ้นต้นบทย่อย
โคมูตร ๛ ใช้เมื่อเติมท้ายเมื่อจบเรื่อง
ช่องว่าง ควรเคาะช่องว่างเพียง 1 ช่องเท่านั้น
٠ นขลิขิตหรือวงเล็บ ( )
ใช้คร่อมคำ หรือข้อความที่ขยายใจความ หรืออฺธิบายความของคำ หรือข้อความข้างหน้า ควรเว้นวรรค 1 ครั้งก่อนเปิดวงเล็บ และเว้นวรรค 1 ครั้งหลังปิดวงเล็บ ข้อความภายในวงเล็บควรติดกับเครื่องหมายวงเล็บเปิด และเครื่องหมายวงเล็บปิด
เช่น มาตรฐานสิ่งพิมพ์ของ ISO (International Organization for Standardization)
٠ อัญประกาศหรือเครื่องหมายคำพูด “ ”
ใช้กำกับข้อความที่ยกมาจากที่อื่น หรือกำกับคำพูด ควรเว้นวรรค 1 ครั้ง ก่อนเปิดเครื่องหมายคำพูดและเว้นวรรค 1 ครั้ง หลังปิดเครื่องหมายคำพูด ข้อความภายในเครื่องหมายคำพูด ควรติดกับเครื่องหมายคำพูดเปิด และเครื่องหมายคำพูดปิด
เช่น ข้อความในเวนิสวานิชที่ว่า “ อันวาความกรุณาปราณี จะมีใครบังคับก็หาไม่ ”
٠ อัญประกาศใน หรืออัญประกาศเดี่ยว ‘ '
ใช้ กรณีที่มีเครื่องหมายอัญประกาศอยู่แล้ว หรือเป็นข้อความที่ซ้อนข้อความ ควรเว้นวรรค 1 ครั้ง ก่อนเปิดเครื่องหมายและเว้นวรรค 1 ครั้ง หลังปิดเครื่องหมาย ข้อความภายในเครื่องหมาย ควรติดกับเครื่องหมายเปิด และเครื่องหมายปิด
เช่น ฉันได้ยินเขาร้องว่า ‘ ช่วยด้วย ' หลายครั้ง
٠ ยัตติภังค์ หรือเครื่องหมายขีด -
ใช้แยกคำให้ห่างกัน แต่แสดงถึงความเป็นคำเดียวกัน หรือเนื้อหาเดียวกัน ควรเว้นวรรคหน้าและหลัง
เช่น 12.00 – 14.00 น.
٠ ไม้ยมก ๆ
ใช้เขียนแทนคำซ้ำ ควรอยู่ติดกับข้อความ หลังเครื่องหมายไม้ยมก เว้นวรรค 1 ครั้ง
เช่น เมื่อจบการแข่งขัน ต่างก็ร้องว่าม้าดำชนะๆ เสียงกระหึ่มมาก
٠ จุลภาคหรือจุดลูกน้ำ ,
1. ใช้คั่นคำ ข้อความ บอกเว้นวรรคตอนในประโยคเดียวกัน ติดกับข้อความข้างหน้า และเว้นวรรค 1 ช่องหลังเครื่องหมาย
เช่น เทคนิคการพิมพ์งาน, การจัดหน้ากระดาษ, การใช้วรรคตอน และอื่นๆ เป็นหัวข้อที่ควรศึกษา
2. ใช้กับจำนวนเลข เพื่อคั่นหลักทีละ 3 หลัก ติดกับตัวเลขหน้า และไม่ต้องเว้นวรรคหลังเครื่องหมาย
เช่น 10,000 200,000 15,000,000
٠ อัฒภาคหรือจุดครึ่ง ;
ใช้แยกประโยคเปรียบเทียบ คั่นระหว่างประโยคเพื่อแสดงความต่อเนื่องของประโยค แบ่งคำข้อความ หรือกลุ่มตัวเลขที่มีเครื่องหมายจุลภาคออกเป็นส่วนเป็นตอนให้เห็นชัดเจนขึ้น หรือใช้คั่นคำในรายการที่มีจำนวนมากๆ เพื่อแยกเป็นกลุ่มๆ ติดกับข้อความข้างหน้า และเว้นวรรค 1 ช่องหลังเครื่องหมาย
เช่น กรมวิชาการ, กรมอาชีวศึกษา ในกระทรวงศึกษาธิการ ; กรมวิชาการเกษตร ในกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
٠ ทวิภาค หรือจุดคู่ :
1. ใช้บอกความหมายแทนคำ ควรอยู่ติดกับข้อความ หลังเครื่องหมายควรเว้นวรรค 1 ครั้ง
เช่น กฤษณา : กฤษณาสอน น้อง แบบเรียนกวีนิพนธ์
2. ใช้แสดงมาตราส่วน อัตราส่วน สัดส่วน – ควรอยู่ติดกับข้อความ ไม่ต้องเว้นวรรคหลังเครื่องหมาย
เช่น มาตราส่วน 1:1000, อัตราส่วน 1:2
٠ ไปยาลน้อย ฯ
ใช้ละคำที่รู้จักกันดีแล้ว หรือคำยาว อยู่ติดกับข้อความ หลังเครื่องหมายเว้นวรรค
เช่น โปรดเกล้า ฯ อ่านว่า โปรดเกล้า โปรดกระหม่อม ยกเว้น พณฯ ไม่ต้องเว้นวรรคหลังเครื่องหมายตัวแรก
٠ ไปยาลใหญ่ ฯลฯ
ใช้ละคำ หรือข้อความส่วนใหญ่ที่นำมาอธิบายร่วมกัน เว้นวรรคหน้าและหลัง
เช่น ในน้ำมีปลาช่อน ปลาดุก ปลาหมอ ฯลฯ และในส่วนก็มีทุเรียน มังคุด ฯลฯ
٠ มหัพภาค หรือจุด .
ใช้บอกการจบประโยค หรือจบความ กำกับหัวข้อ กำกับอักษรย่อ อยู่ติดกับข้อความ หลังเครื่องหมายเว้นวรรค
เช่น ข้อ 1. ภาษาไทยคือภาษาที่มีลักษณะอย่างไร
٠ วิสัชภาค :-
ใช้กำกับหลังคำ “ ดังนี้ ” , “ ดังต่อไปนี้ ” โดยรายการที่ต่อท้ายให้ขึ้นบรรทัดใหม่ – ให้พิมพ์ติดต่อกับข้อความข้างหน้า
เช่น คณะกรรมการประกอบด้วยผู้แทนหน่วยงาน ดังต่อไปนี้ :-
credit : PoPz@ (
www.hardcoregraphic .com)
