น่าตาเห็ดถอบครับ ที่จริงมันไม่สีดำขนาดนี้นะ ออกเทาๆ หน่อย ยกเว้นตอนเก็บมาอาจมีดินติดบ้าง
ที่มารูปล่าง :
annaworld.comชื่อพื้นบ้าน เห็ดถอบ (เห็ดเผาะ) เห็ดถอบหรือเห็ดเผาะ เป็นเห็ดพื้นบ้านที่ขี้นบางท้องที่โดยเฉพาะในเขตภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ หรือบริเวณ ที่เป็นป่าโปร่ง เห็ดเผาะชอบขึ้นตามพื้นดินที่อยู่ใต้โคนไม้ที่ถูกไฟเผา เช่น ไม้เต็ง ไม้พะยอม และมักชอบขึ้นในป่าโปร่ง ป่าแพะ ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานฉบับ ๒๕๒๕ จัดเห็ดเผาะไว้ในกลุ่มผักชนิดหนึ่งที่ขึ้นในดิน เห็ดชนิดนี้จะออกใน เดือนพฤษภาคมปีละครั้ง
ลักษณะ เห็ดเผาะมีลักษณะเป็นลูกกลมๆ ไม่มีลำต้น ไม่มีราก ชอบขึ้นตามดินร่วนที่ถูกไฟไหม้ เห็ดที่ยังอ่อนอยู่มีสีขาวนวล ส่วนเปลือกนอกรอบ ห่อหุ้มสปอร์สีขาวนวล เห็ดแก่เปลือกเป็นสีน้ำตาลถึงสีดำ ส่วนสปอร์ข้างในก็เป็นสีดำด้วย ้าแก่มากๆ เปลือกเห็ดจะ แตกออกเป็นแฉกรูปดาวเห็นสปอร์ข้างใน
วิธีเก็บเห็ดเผาะ ชาวบ้านมีเครื่องมือเก็บเห็ดชนิดนี้โดยเฉพาะ บางคนทำเครื่องมือถาวร คือ ทำเป็นขอเหล็ก ส่วนด้ามเป็นไม้ยาวประมาณ ๑ ศอก บางคนใช้กิ่งไม้ที่มีลักษณะเป็นขอเกี่ยวก็ได้ เวลาหาเห็ดชนิดนี้ต้องมองหาตามโคนต้นไม้ ตอไม้ที่ถูกไฟไหม้ เห็ดจะโผล่ดินขึ้นมา ให้มองเห็น คนหาเห็ดจะใช้ขอเหล็กหรือขอไม้ขูดไปตามดิน ต้องระมัดระวังไม่ให้ขอไปถูกเห็ดต้องพยายามให้ได้เห็ดที่เป็นลูกสมบูรณ์ เห็ดชนิดนี้ขึ้นเป็นหย่อม ถ้าขึ้นตรงไหนคนเก็บเห็ดจะจำได้ปีต่อไปก็จะไปหาตรงที่เดิม
ภาชนะที่ใช้ใส่เห็ดก็คือ ใบพลวงทำเป็นกรวย เมื่อเก็บเห็ดได้พอสมควรก็จะเย็บปากกรวยด้วยกิ่งไม้เล็กๆ แล้วจะทำกรวย ใหม่และหาต่อไป วิธีนี้จะช่วยให้เห็ดสดและไม่แก่เร็ว เห็ดชนิดนี้ถ้าถูกแดดถูกลมจะทำให้แก่เร็ว คนไม่นิยมรับประทานเพราะเปลือก ที่หุ้มสปอร์จะเหนียวมาก
วิธีรับประทาน เห็ดเผาะเป็นเห็ดที่สามารถรับประทานได้ทั้งดิบๆ และทำให้สุกแล้ว ถ้าเป็นเห็ดอ่อนล้างให้สะอาดแล้วรับประทานโดย จิ้มน้ำพริกตาแดง นอกจากนั้นยังสามารถนำมาผัดและแกงคั่วใส่หน่อไม้ดอง หรือผัดเฉพาะเห็ดล้วนๆ ก็อร่อย นอกจากการรับประทาน โดยวิธีดังกล่าวแล้ว ยังต้มใส่เกลือให้มีรสเค็ม คนพื้นเมืองเหนือนิยมแกงใส่ใบบ่าเหม้าซึ่งขึ้นตามป่ามีรสออกเปรี้ยวๆ เห็ดชนิดนี้ ถ้าต้มเค็มไม่นิยมหั่นหรือซอยจะต้มทั้งลูก แต่ถ้าแกงหรือผัดจะซอยเป็นชิ้นบางๆ
ช่วงที่เห็ดชนิดนี้ออกใหม่ๆ ราคาจะสูงมาก ราคาลิตรละประมาณ ๑๐๐ บาท ราคาจะลดลงเมื่อเห็ดออกชุก คือช่วง เดือนพฤษภาคมประมาณลิตรละ ๑๕ บาท ชาวบ้านมักจะทิ้งงานอื่นไปหาเห็ดมาขายแทน เนื่องจากเห็ดเผาะออกช่วงเวลาสั้นๆ คนนิยมรับประทานขณะที่ยังอ่อนๆ เท่านั้น
เห็ดเผาะไม่สามารถเพาะได้ เป็นเห็ดที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ จึงทำให้เห็ดเผาะเป็นพืชเศรษฐกิจที่ทำรายได้ให้กับคนที่ไปหาเห็ด ซึ่งมีรายได้จากการขายเห็ดเฉลี่ยแล้วไม่ต่ำกว่าร้อยบาทต่อวันแล้วแต่จะหาได้มากหรือน้อย
Home Page โครงการสื่อปฏิสัมพันธ์ของชาติสถานที่สำคัญ
ที่มา :
พืชพื้นบ้าน เห็ดถอบ