ในปัจจุบันนี้เมื่อพูดถึงน้ำนมหรือนมสด ส่วนใหญ่เราจะเข้าใจกันว่า น้ำนมวัว เพราะน้ำนมวัว มีจำหน่ายในท้องตลาดทั่วทั้งประเทศและเราดื่มกันแพร่หลายมาก แต่มีน้ำนมอีกชนิดหนึ่งที่เริ่มจะเข้ามาสู่ท้องตลาด นั่นก็คือ นมแพะ เมื่อพูดถึงนมแพะหลายคนอาจจะสงสัยว่ามีความแตกต่างจากน้ำนมวัวอย่างไร มาดูคุณค่าทางโภชนาการของนมแพะกันว่ามีข้อดีอย่างไร
ที่จริงคนเรารู้จักดื่มนมแพะกันมาตั้งแต่ยุคโบราณแล้ว ประเทศต่าง ๆ แถบทะเลเมดิเตอเรเนียนก็นิยมดื่มนมแพะกันมาก
คุณค่าของนมแพะ
นมแพะเป็นนมที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง มีขนาดเม็ดไขมันที่เล็กจึงย่อยได้ง่าย หลังจากดื่มนมแพะประมาณ 20 30 นาที ร่างกายของเราก็สามารถย่อยและดูดซึมไปใช้ประโยชน์ได้เลย นมแพะยังมีปริมาณแคลเซี่ยมสูงจึงช่วยเสริมทำให้เนื้อกระดูกแน่นขึ้น คุณสมบัติดังกล่าวนี้ล้วนเป็นที่ยอมรับของนักโภชนาการและแพทย์แผนปัจจุบันนมแพะ เป็นนมที่ใกล้เคียงกับนมมารดามากที่สุด คุณค่าของสารอาหารและสรรพคุณต่างๆของนมแพะเปรียบเทียบกับนมแม่ พบว่านมทั้งสองมีความใกล้เคียงกัน
มีกรดอะมิโนที่จำเป็นเหมือนกับนมแม่ กรดอะมิโนที่จำเป็น (Essential amino acid) คือสารเคมีที่ร่างกายจะเอาไปสร้างโปรตีนในร่างกายของคนเรา เพื่อซ่อมแซมอวัยวะที่สึกหรอของมนุษย์ ซึ่งร่างกายไม่สามารถสร้างสารตัวนี้ขึ้นเองได้ ต้องได้มาจากอาหารที่กิน ทั้งนมแพะและนมแม่มีกรดอะมิโนที่จำเป็นทั้ง 10 ชนิด และนอกจากนี้ยังมีกรดไขมันที่ไม่อิ่มตัวเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งสามารถกระจายตัวได้ดี ร่างกายจึงย่อยง่ายดูดซึมไปใช้ประโยชน์ได้ดี โดยร่างกายสามารถดูดซึมนมแพะหมดภายในเวลาอันสั้น และลักษณะของโปรตีนในนมแพะ เมื่อทำปฏิกิริยาในกระเพาะอาหารจะเกิดเป็นก้อน CURD ที่นิ่มกว่านมวัว จึงทำให้นมแพะย่อยง่ายและรวดเร็วเช่นเดียวกับนมแม่
นอกจากนมแพะจะไม่ก่อให้เกิดไขมันสะสมในร่างกายแล้วนมแพะยังมีกรดไขมันชนิดพิเศษคือ คาโพรอิก (Caproic) คาพรีลิก (Caprylic) และคาพริก (Capric) ที่วงการแพทย์ให้ความสนใจมาก เพราะกรดไขมันเหล่านี้ช่วยรักษาโรคเกี่ยวกับการดูดซึมอาหารได้ดี ไม่ว่าจะเป็นโรคภาวะดูดซึมสารอาหารบกพร่อง การดื่มนมแพะจึงเป็นทางเลือกอีกทางหนึ่งของผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบการดูดซึมสารอาหาร โรคกระเพาะอาหาร เพราะว่าช่วยลดการอักเสบอันเกิดจากแผลในกระเพาะอาหารได้ เนื่องจากนมแพะมีค่า pH อยู่ระหว่าง 6.4 6.7 ซึ่งเป็นเกณฑ์ที่เหมาะสมในการปรับสภาพกระเพาะอาหารให้มีความเป็นกลางนั่นเอง นมแพะมีสารอาหาร วิตามินหลายอย่าง
หากพิจารณาถึงที่มาของนมแพะ จะทราบว่านมแพะมีระบบการให้น้ำนมเช่นเดียวกับน้ำนมมนุษย์ ที่เรียกว่า Apocrine Secretion Process ซึ่งมีผลทำให้นมแพะมีความใกล้เคียงกับนมแม่ค่อนข้างมาก อีกทั้งยังมีสัดส่วนของโปรตีนชนิดต่างๆ ที่ใกล้เคียงกับนมแม่มากกว่านมวัว ทำให้เมื่อเด็กทารกรับประทานเข้าไปจะทำให้มีโอกาสเกิดอาการท้องอืดหรือท้องเฟ้อได้น้อยกว่า มากไปกว่านั้น ในนมแพะยังมีโปรตีนสำคัญอย่าง เบต้าเคซีน (β-casein) ในปริมาณสูง แต่กลับมี แอลฟ่าเคซีน (α-casein) ในปริมาณต่ำ ซึ่งคุณสมบัติที่กล่าวมานี้ ก็ยิ่งส่งเสริมให้ร่างกายของมนุษย์สามารถย่อยนมแพะได้ง่ายกว่านมวัวด้วย และเมื่อร่างกายของมนุษย์สามารถย่อยโปรตีนเหล่านี้ให้เป็นกรดอะมิโนที่ร่างกายต้องการได้ง่าย
ก็จะทำให้สามารถดูดซึมเอาสารอาหารไปใช้ประโยชน์ได้ง่ายและรวดเร็วกว่า แถมยังไม่เกิดอาการท้องอืดเนื่องจากนมไม่ย่อยด้วย
ตารางแสดงข้อมูลเปรียบเทียบทางโภชนาการระหว่างนมแพะและนมวัว ปัจจุบันมีฟาร์มเพาะเลี้ยงแพะเพิ่มขึ้น มีฟาร์มใหญ่ ๆ มากขึ้น มีระบบการเลี้ยงที่ดี มีการควบคุม ตรวจสอบคุณภาพตามาตรฐานกระทรวงสาธารณสุข จึงสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภคทั้งในเรื่องความสะอาด คุณภาพและประโยชน์จากน้ำนมแพะ
---------------------------
นพ. ธวัชชัย อรุณเรืองรัศมี กุมารแพทย์ โรงพยาบาลรามคำแหงความคิดเห็นของ นพ. ธวัชชัย อรุณเรืองรัศมี กุมารแพทย์ โรงพยาบาลรามคำแหง การเลือกนมให้กับลูกน้อย ถือว่าเป็นเรื่องที่คุณพ่อคุณแม่ต้องให้ความสำคัญและใส่ใจในการเลือกเป็นพิเศษ ซึ่งส่วนใหญ่ทุกคนจะรู้จักแต่นมผงที่มีส่วนผสมมาจากนมวัว หรือแม้แต่นมพร้อมดื่มยูเอสที (UHT) ตามท้องตลาดก็ต้องเลือกชนิดที่มีส่วนผสมของนมวัวหรือพวกธัญพืชต่างๆ ด้วย จึงไม่แปลกที่ทุกครั้งจะต้องเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่คุ้นเคย แต่การเลือกซื้อต้องมีปัจจัยอื่นๆ เข้ามาเกี่ยวข้องด้วยว่า นมที่เลือกนั้นมีสารอาหารที่ลูกควรได้รับอย่างครบถ้วนหรือไม่ หรือเมื่อลูกดื่มแล้วจะเกิดอาการแพ้ไหม? ยิ่งตอนนี้มีผลิตภัณฑ์นมให้เลือกซื้อจำนวนมากจึงจำเป็นต้องพิถีพิถัน โดยเฉพาะ นมแพะ ที่หลายบ้านยังมีคำถามอยู่ในใจว่าสามารถให้ทารกดื่มได้จริงหรือ
นพ. ธวัชชัย อรุณเรืองรัศมี กุมารแพทย์ โรงพยาบาลรามคำแหง จึงไขข้อสงสัยเกี่ยวกับนมแพะให้ฟังว่า มีการนำนมแพะมาบริโภคกันตั้งแต่ยุคกรีกโบราณ ซึ่งเชื่อว่าโปรตีนในนมแพะช่วยให้เม็ดเลือดขาวทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ สร้างภูมิต้านทานในร่างกายให้ดีขึ้น โดยพบว่ามีคนป่วยจำนวนมาก ฟื้นจากอาการป่วยได้เร็วจากการดื่มนมแพะ เนื่องจากนมแพะมีคุณค่าทางโภชนาการสูง มีขนาดเม็ดไขมันที่เล็ก จึงสามารถย่อยได้ง่าย หลังจากดื่มนมไปเพียงประมาณ 20 นาที ร่างกายก็สามารถย่อยและดูดซึมไปใช้ประโยชน์ได้อย่างเต็มที่ทันที
ปัจจุบัน นมแพะได้รับความนิยมนำมาเลี้ยงดูเด็กทารก จากการศึกษาวิจัยพบว่า เมื่อเปรียบเทียบระหว่างนมแพะผงกับนมแม่ นมแพะถือว่ามีคุณสมบัติใกล้เคียงกับนมแม่มากที่สุด แต่อย่างไรนมแม่ก็มีสารอาหารที่ครบถ้วนและดีที่สุดสำหรับทารกอยู่แล้ว เนื่องจากในนมแม่มีโปรตีนที่ย่อยได้ง่ายทั้งหมดในเวลาที่รวดเร็ว ลูกน้อยจึงสามารถนำไปใช้ในการเสริมสร้างพัฒนาการและเจริญเติบโตได้อย่างเต็มที่
นมผงที่เตรียมจากนมแพะมีปริมาณแอลฟ่า เอสวัน เคซีน (Alpha-S1 casein) น้อยกว่านมวัวอย่างมีนัยสำคัญ (3% เทียบกับ 26%) ยิ่งไปกว่านั้น จากผลงานวิจัยในเชิงลึกพบว่าน้ำนมของแพะในนิวซีแลนด์มีปริมาณแอลฟ่า เอสวันเคซีนน้อยกว่าน้ำนมของแพะในแถบยุโรปและอเมริกาอีกด้วย โปรตีนชนิดนี้จะเปลี่ยนเป็นก้อนโปรตีนที่ถูกย่อยได้ยากเมื่อสัมผัสกับกรดในกระเพาะอาหาร การที่นมแพะมีปริมาณโปรตีนแอลฟ่า เอสวันเคซีนที่น้อยมาก เมื่อเทียบกับนมวัว แสดงถึงก้อนโปรตีนที่อาจเกิดจากนมแพะมีขนาดเล็กและมีความนุ่มกว่าก้อนโปรตีนที่เกิดขึ้นจากนมวัว ดังนั้นทารกและเด็กเล็กที่ได้รับนมผงที่เตรียมจากนมแพะจึงสามารถย่อยโปรตีนได้ง่ายและรวดเร็วกว่า นพ. ธวัชชัย อธิบาย
ขณะเดียวกัน กุมารแพทย์ท่านนี้ยังบอกอีกว่า นมแพะประกอบด้วยอนุภาคไขมันที่มีขนาดเล็กกว่าอนุภาคไขมันในนมวัว เอนไซม์สามารถแตกสลายอนุภาคไขมันได้ง่ายกว่า และทำให้ย่อยได้ง่ายกว่า อีกทั้งยังมีกรดไขมันสายยาวปานกลาง (Medium Chain Triglycerides, MCT) สัดส่วนสูง เนื่องจากน้ำย่อยไลเปสสามารถย่อยสลายอาหารที่ประกอบด้วยกรดไขมันสายยาวปานกลางให้เป็นกรดไขมันอิสระ ดังนั้นทารกและเด็กเล็กที่ดื่มนมแพะจะสามารถย่อยและดูดซึมสารอาหารได้ง่ายและรวดเร็วกว่านมผงดัดแปลงจากนมวัว และนมแพะยังมีปริมาณของโปรตีนแอลฟ่า เอสวันเคซีนที่น้อยมาก ทำให้มีคุณสมบัติช่วยส่งเสริมให้ร่างกายทารกมีประสิทธิภาพการย่อยสารอาหารโปรตีนชนิดอื่นได้มากขึ้นอีกด้วย เพื่อช่วยลดความเสี่ยงการเป็นภูมิแพ้ได้เป็นอย่างดี
นอกจากนี้ นมแพะยังมีนิวคลีโอไทด์ (Natural Nucleotide) 5 ชนิดที่คล้ายกับนมแม่ ช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันและลดการเกิดการแพ้อาหาร มีสารโพลีเอมีนส์ (Polyamines) ช่วยลดปฎิกิริยาของการแพ้อาหารมี โกรทแฟคเตอร์ (Growth factor) ชนิดไอจีเอฟวัน (IGF-1) และทีจีเอฟ เบต้า (TGF- β) ช่วยให้เกิดการพัฒนาของระบบลำไส้และการย่อยสมบูรณ์ พร้อมทั้งเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันให้ครบถ้วน การที่นมแพะประกอบด้วยสารนิวคลีโอไทด์จำนวนมาก มันจะทำหน้าที่ในการป้องกันเชื้อแบคทีเรียไวรัสและปรสิตในทางเดินอาหาร ช่วยให้แบคทีเรียมีประโยชน์ชนิดบิฟิโดแบคทีเรีย (Bifidobacteria) ในลำไส้ของทารกเพิ่มขึ้น แต่จะกำจัดแบคทีเรียแกรมลบที่ก่อให้เกิดโรคชนิดเอนเทอโรแบคทีเรีย (Enterobacteria)
อย่างไรก็ตาม นพ.ธวัชชัย กล่าวทิ้งท้ายว่า แม้จะมีผลิตภัณฑ์นมให้เลือกซื้อจำนวนมากในท้องตลาด แต่นมแม่ก็ยังถือว่าเป็นนมที่ดีที่สุดของทุกๆ ชีวิต ควรให้นมแม่เป็นทางเลือกที่หนึ่งของลูก แต่ในกรณีที่มีความจำเป็นจริงๆ ที่ต้องใช้ผลิตภัณฑ์นมอื่นๆ ทดแทน ควรมีการเลือกอย่างละเอียดและต้องใส่ใจกับสารอาหารที่ลูกจะได้รับ เนื่องจากเป็นสิ่งสำคัญในการพัฒนาสมองและร่างกายของลูกน้อยให้เติบโตอย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงเรื่องราคาต้องคำนึงให้เหมาะสมกันประโยชน์ที่ได้รับ โดยไม่จำเป็นต้องมีราคาสูงเกินไป เพราะของแพงบางอย่างก็ไม่ได้ให้คุณค่าอย่างที่คาดหวังเอาไว้เลย
http://www.108kaset.com/goat/index.php/topic,299.0.html
