ความรู้และข้อมูลในอดีต
"ข้อมูลอดีต หน้า 3"
อ่าว แห่งหนึ่งในรัฐอะแลสกา ประเทศสหรัฐอเมริกาที่ถูกสึนามิ ถล่มในปี ค.ศ. 1964 จุดศูนย์กลาง ของแผ่นดินไหวในครั้งนั้นอยู่ห่างไป เพียง 75 กิโลเมตรเท่านั้น รถน้ำมัน ที่ถูกสึนามิกระแทกจนบุบบู้บี้และมี
น้ำมันรั่วออกมาไหลลงไปนองผิวน้ำ ก่อให้เกิดไฟไหม้บนผิวน้ำเป็น บริเวณกว้าง
ภาพ ชุดแสดงการเกิดสึนามิที่เกิดจากแผ่นดินไหวในทะเลญี่ปุ่นและเข้าถล่มเกาะ ฮอกไกโดเมื่อปี ค.ศ. 1993 ส่วนที่เป็นสีแดงแสดงว่ามีน้ำในบริเวณนั้นเกิดเป็นสันคลื่นของสึนามิและมี ระดับน้ำสูงกว่าระดับน้ำทะเลเฉลี่ย ยิ่งมีสีเข้มก็ยิ่งสูงมาก ส่วนสีน้ำเงินแสดงถึงบริเวณที่มีระดับน้ำทะเลลดต่ำหรือเป็นส่วนของท้องคลื่น ของสึนามิ สีน้ำเงินยิ่งเข้มแสดงว่าระดับน้ำทะเลยิ่งต่ำ เหตุการณ์ในภาพชุดนี้กินเวลาประมาณ 15 นาทีเท่านั้น จะเห็นได้ว่าสึนามิถล่มเกาะฮอกไกโดในเวลาอันรวดเร็วเพียงใด ภาพชุดนี้สร้างจากแบบจำลองสึนามิด้วยคอมพิวเตอร์ ผลงานของมหาวิทยาลัยโตเกียว
ต่อ เมื่อสึนามิเข้าสู่เขตน้ำตื้น ความเร็วของสึนามิจะลงลดแต่ในขณะเดียวกันความสูงของคลื่นจะเพิ่มขึ้น แม้ความเร็วของสึนามิจะลดลงแต่ถึงอย่างไรก็ยังเป็นระดับหลายร้อยกิโลเมตรต่อ ชั่วโมงอยู่ดี ดังนั้นจึงยังแฝงไว้ด้วยแรงกระแทกอันมหาศาล ความรุนแรงของสึนามิเมื่อขึ้นฝั่งขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ อาทิ ความรุนแรงของแผ่นดินไหวที่ก่อให้เกิดสึนามิ ความลึกของมหาสมุทรที่สึนามิเดินทางผ่าน รวมทั้งระยะทางระหว่างจุดกำเนิดสึนามิถึงฝั่งเป้าหมาย หากยิ่งใกล้จุดกำเนิด สึนามิก็จะยิ่งรุนแรง ฯลฯ
โดย ทั่วไปแล้วสึนามิสามารถซัดเลยเข้าไปในชายฝั่งได้ถึงหลายร้อยเมตร แรงกระแทกของน้ำสามารถทำให้บ้านเรือนและสิ่งก่อสร้างพังทลายได้ ความเสียหายจากสึนามินอกจากจะเกิดเพราะแรงกระแทกของน้ำที่มีความเร็วหลาย ร้อยกิโลเมตรต่อชั่วโมงแล้ว ส่วนหนึ่งยังเกิดเพราะโดนซากปรักหักพังหรือก้อนหินที่ติดมากับกระแสน้ำ กระแทกเอาด้วย
นอก จากนี้ พื้นที่ชายฝั่งที่ถูกสึนามิกวาดผ่านจะเสียผิวหน้าดินอันเป็นดินอุดมไปเป็น จำนวนมาก ดังนั้นพื้นดินบริเวณใดที่ถูกสึนามิกวาดผ่านจะเพาะปลูกไม่ได้ไปเป็นเวลาหลาย ปีทีเดียว
ภาพ ชุดนี้เป็นภาพเหตุการณ์จริงขณะสึนามิกำลังเข้าถล่มเมืองแมนซานิลโล ประเทศเม็กซิโก เมื่อปี ค.ศ. 1995 ถ่ายโดยช่างภาพเดนตายผู้หนึ่ง ภาพแรกเป็นภาพขณะที่สึนามิกำลังเริ่มขึ้นสู่ฝั่ง (เห็นเป็นระลอกสีขาวในกรอบสีเขียว) โปรดสังเกตตึกสีขาวที่อยู่ในกรอบเขียวไว้ด้วย
ภาพที่ 2 น้ำทะเลได้ท่วม ขึ้นมาถึงตึกสีขาวที่เห็นแล้ว ภาพนี้ช่างภาพได้ถอยมาตั้ง หลักห่างจากที่เดิมราว 50 เมตรแล้วจึงถ่ายไว้
ภาพ ที่ 3 ภาพนี้น้ำได้ท่วมเข้ามาถึงรถที่จอดอยู่ด้านซ้ายแล้ว ผู้คนกำลังหนีกันจ้าละหวั่น ตึกสีขาวที่เห็นแต่เดิมในภาพที่ 1 และ 2 นั้น หากสังเกตดูให้ดีจะเห็นว่าในภาพนี้ตึกเอียงไปทางซ้าย ที่เป็นเช่นนี้เพราะแรงกระแทกของสึนามินั่นเอง โชคยังดีที่สึนามิในครั้งนี้ไม่รุนแรงนัก มีลักษณะคล้ายน้ำที่ท่วมขึ้นมาอย่างรวดเร็วมากกว่า แต่ถึงอย่างไรก็ดี ไม่มีใครทราบได้ว่าสึนามิที่เกิดขึ้นจะรุนแรงเพียงใด ถึงอย่างไรก็ต้องหนีเอาตัวรอดไว้ก่อน
จะรับมือสึนามิได้อย่างไร
ใน ปัจจุบันทั่วโลกมีระบบเครือข่ายเตือนภัยจากสึนามิอันประกอบด้วยสมาชิกจาก 26 ชาติที่มักประสบภัยจากสึนามิ เครือข่ายเตือนภัยนี้จะมีสถานีสังเกตการณ์เพื่อคอยตรวจจับปรากฏการณ์ทางธรณี วิทยาไม่ว่าจะเป็นแผ่นดินไหว แผ่นดินถล่ม หรือภูเขาไฟระเบิด อันเป็นต้นเหตุของสึนามิ เมื่อสถานีใดตรวจจับเหตุดังกล่าวได้ก็จะแจ้งเตือนภัยไปตามเครือข่ายและสู่ ท้องถิ่นที่อาจตกเป็นเหยื่อของสึนามิ
ความ รวดเร็วในการโจมตีของสึนามิขึ้นกับแหล่งที่เกิดเป็นสำคัญ หากพื้นที่ใดอยู่ใกล้ศูนย์กลางแผ่นดินไหว สึนามิอาจบุกเข้าถล่มภายในเวลาเพียงไม่กี่นาที ซึ่งเป็นกรณีเดียวกับภัยพิบัติที่เกิดขึ้นที่เมืองไอทาเป ประเทศปาปัวนิวกินี เพราะอยู่ใกล้จุดกำเนิดแผ่นดินไหวมาก หลังจากแผ่นดินไหวเพียงไม่กี่นาทีสึนามิก็ตามมาแล้ว สุดที่ระบบเตือนภัยใดๆจะเตือนได้ทัน
แบบจำลองที่สร้างด้วยคอมพิวเตอร์แสดงการเกิด สึนามิที่ชายฝั่งของประเทศปาปัวนิวกินีในเดือน กรกฎาคม ค.ศ. 1998 ซึ่งเข้าถล่มชายฝั่งปาปัวนิวกินี อย่างรวดเร็วภายในเวลาไม่กี่นาที สึนามิที่เห็นในภาพนี้ ครอบคลุมช่วงระยะเวลาประมาณ 9.5 นาทีเท่านั้น
หน ทางป้องกันแบบช่วยตนเองก็คือ ขณะอยู่ที่ชายทะเล หากรู้สึกว่าเกิดแผ่นดินไหวขึ้น ให้รีบขึ้นสู่ที่สูงโดยเร็วที่สุด และถ้าหลังเกิดแผ่นดินไหวแล้วเห็นระดับน้ำทะเลที่ชายหาดลดลงต่ำกว่าระดับน้ำ ลงตามปกติ บางทีน้ำลงมากจนเห็นท้องสมุทร นั่นเป็นสัญญาณที่เตือนว่าสึนามิจะบุกเข้าถล่มภายในไม่กี่นาที ให้รีบหนีเอาชีวิตรอดทันที อย่ามัวแต่ห่วงสมบัตินอกกาย เพราะหากสึนามิเข้ามาถึงฝั่งก็หนีไม่ทันเสียแล้ว และถึงแม้จะถูกสึนามิถล่มผ่านไปแล้ว หากยังมีชีวิตรอดอยู่ก็อย่าเพิ่งนอนใจและกลับไปที่ชายหาด เพราะสึนามิอาจตามมาถล่มซ้ำอีกหลายลูกก็เป็นได้ ยกอย่างเช่นแนวชายฝั่งทะเลใกล้เมืองไอทาเปนั้นถูกสึนามิถล่มถึง 3 ลูกซ้อน
แบบจำลองที่สร้างด้วยคอมพิวเตอร์แสดงการเกิดสึนามิที่ชายฝั่งของเกาะฮอกไกโด ประเทศญี่ปุ่น ด้านที่ติดกับมหาสมุทรแปซิฟิก
สำหรับ ผู้ที่อยู่บนเรือในทะเล หากได้รับแจ้งเตือนว่าสึนามิกำลังเกิดในบริเวณที่ท่านอยู่ อย่าเพิ่งกลับเข้าฝั่ง เพราะเท่ากับว่ากลับเข้าไปรับสึนามิพอดี แต่ให้มุ่งสู่เขตน้ำลึกแทนจะมีโอกาสปลอดภัยมากกว่า เพราะในน้ำลึกสึนามิจะเดินทางใต้น้ำแทน ไม่ค่อยส่งผลที่ผิวน้ำนัก
มีต่ออีกที่...
http://www.readypremium.com/ecommerce/tsunamithai/ArticleDisplay.asp?urlid=22
