กฏกติกาหมากรุกสากล
หมากรุกสากลเป็นเกมส์ที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลกเป็นเล่นกันระหว่างผู้แข่งขันสองฝ่ายซึ่งผลัดกันเดินตัวหมากของฝ่ายตนเองบนกระดานสี่เหลี่ยมจัตุรัส ซึ่งเรียกว่า 'กระดานหมากรุกสากล' ซึ่งมีลักษณะคล้ายกับกระดานหมากฮอส คือเป็นกระดานขนาด 8x8 ช่อง ที่มีการทำเครื่องหมายช่องเว้นช่องสลับกัน ในแนวนอนมีอักษร A-H กำกับอยู่แต่ละช่อง และมีเลข 1-8 กำกับแต่ละช่องในแนวตั้ง ตัวหมากแบ่งออกเป็นหมากสีขาวและหมากสีดำ โดยฝ่ายที่เล่นหมากสีขาวจะได้เริ่มเล่นก่อนเสมอ
การจัดหมาก
ตัวหมากของแต่ละฝ่ายจะจัดเป็น 2 แถว โดยแถวแรกมีการจัดเรียงดังนี้ Rook, Knight, Bishop, King/Queen, King/Queen, Bishop, Knight, Rook และวาง Pawn ไว้แถวที่สอง โดยหมากสีขาวจะต้องอยู่แถวล่างของกระดาน(ด้านที่มี A-B) เสมอ
ในการวางตัว King และ Queen นั้น จะต้องให้ Queen ของแต่ละฝ่ายอยู่ในช่องที่ตรงกับสีของตัวเองเสมอ นั่นคือ Queen สีขาวอยู่ช่องสีขาว Queen สีดำอยู่ช่องสีดำ ดังนั้น King กับQueen ของแต่ละฝ่ายจะต้องวางตรงกันกับฝ่ายตรงกันข้าม
รูปที่ 1 การจัดหมาก
ตัวหมากรุกประกอบด้วย
1. คิง(King)
- การเดิน เดินได้ 8 ช่องรอบตัว
- เดินได้ครั้งละ 1 ช่อง
รูปที่ 2 การเดินของ King
2. ควีน(Queen)
- การเดิน เดินได้ 8 ทิศทางรอบตัว
- สามารถเดินได้ไกลสุดกระดาน จะวางที่ช่องใดก็ได้ จนกว่าจะมีตัวหมากอื่นมาขวาง
รูปที่ 3 การเดินของ Queen
3. เรือ/ปราสาท (Rook)
- การเดิน เดินได้ 4 ทิศรอบตัว
- สามารถเดินได้ไกลเท่าไหร่ก้อได้ จนกว่าจะมีตัวหมากอื่นมาขวาง
รูปที่ 4 การเดินของ Rook
4. บิชอบ(Bishop)
- การเดิน เดินในแนวเฉียง 4 ทิศ
- สามารถเดินได้ไกลเท่าไหร่ก้อได้ จนกว่าจะมีตัวหมากอื่นมาขวาง
รูปที่ 5 การเดินของ Bishop
5. ม้า / อัศวิน (Knight)
- การเดิน เดินทแยงไขว้แบบ 2x3 ได้ 8 ทาง หรือเดินเป็นรูปตัว L โดยสามารถเดินข้ามตัวหมากของฝ่ายตรงข้ามหรือฝ่ายตัวผู้เล่น
รูปที่ 6 การเดินของ Knight
6. เบี้ย (Pawn)
- การเดิน เดินตรงไปข้างหน้าทีละ 1 ช่อง ยกเว้นการเดินครั้งแรกของเบี้ยแต่ละตัวสามารถเลือกเดิน 1 หรือ 2 ช่องก็ได้
- การกิน กินเฉียง
- เมื่อเดินไปสุดปลายกระดานสามารถเลือกเปลี่ยน Pawn เป็น Rook , Queen , Knight หรือ Bishop ตัวใดตัวหนึ่งได้ และจะต้องเป็นตัวนั้น ตลอดจนกว่าเกมจะจบ หรือถูกกิน
รูปที่ 7 การเดินของเบี้ย
การเข้าป้อม
- เป็นการเดินของ King และ Rook ที่อยู่ในแถวเดียวกัน โดยถือเป็นการเดินครั้งเดียวของ King
- การเข้าป้อมจะทำไม่ได้หาก King หรือ Rook ตัวนั้นเคยเดินไปแล้ว
- ไม่สามารถทำการเข้าป้อมได้ หาก King กำลังถูกรุก , มีตัวหมากขวางระหว่าง King และ Rook หรือ King เดินผ่านช่อง ที่ฝ่ายตรงข้ามคุม
การเข้าป้อมทำได้ดังนี้
- King เคลื่อนไปจากช่องเดิมสองช่องในทิศทางที่ Rook อยู่ จากนั้น Rook ตัวนั้นเคลื่อนมายังช่องถัดจาก King ตามรูป
รูปการเข้าด้าน King
รูปการเข้าป้อมด้าน Queen
การกินผ่าน
การกินผ่านเกิดขึ้นเมื่อ ฝ่ายหนึ่งเดิน Pawn ครั้งแรก 2 ช่อง ไปอยู่ติดกับ Pawn ของอีกฝ่ายหนึ่งในแถวเดียวกัน อีกฝ่ายหนึ่งสามารถเลือกที่จะใช้ Pawn กิน Pawn ตัวนี้หรือไม่ก็ได้ โดยถ้าจะกินต้องทำการกินในทันที มิฉะนั้น จะไม่มีสิทธิ์กินอีกในตาถัดไป
รูปการกินผ่าน เมื่อฝ่ายขาวเดิน Pawn ไป 2 ช่อง ฝ่ายดำสามารถเลือกที่จะกิน Pawn สีขาวหรือไม่ก็ได้
หากเลือกที่จะไม่กิน จะสามารถกินได้อีกเมือถึงตาของฝ่ายดำอีกครั้ง
การสิ้นสุดเกมส์
1. King ของฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งถูกรุกจน นั่นคือ ถูกโจมตีและไม่สามารถเดินหลีกเลี่ยงการถูกจับกินได้ ฝ่ายที่ King ถูกรุกจน จะเป็นฝ่ายแพ้(Checkmate)
2. เกมส์จะเสมอกันเมื่อผู้เล่นฝ่ายที่เดินไม่สามารถเดินโดยถูกกติกาได้อีก และ King ของฝ่ายนั้นก็ไม่ได้ถูกรุก(อับ - Stalemate)
3. เกมส์จะเสมอกัน เมื่อผู้เล่นทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องต้องกันว่าเสมอในระหว่างเล่นอยู่ ถือว่าเกมส์ได้จบลงในทันที
4. เกมส์จะเสมอกัน ถ้ารูปของตัวหมากบนกระดาน มีตำแหน่งซ้ำกันถึง 3 ครั้ง โดยไม่จำเป็นที่จะต้องเป็นตาเดินติดต่อกัน
5.เกมส์จะเสมอกัน เมื่อไม่มีการกินกัน หรือ เดินเบี้ย ฝ่ายละ 50 ตาติดต่อกัน
6.เมื่อผู้เล่นฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง ตัดสินใจขอยอมแพ้ระหว่างเกมการแข่งขัน
ขอขอบคุณที่มาจาก sites.google.com